دستورالعمل استاندارد انجام آزمایش یا SOP

دستورالعمل استاندارد انجام آزمایش یا SOP ، مدرکی است که چگونگی انجام استاندارد یک فعالیت را تشریح میکند.مهمترین هدفی که در تهیه و تنظیم SOP مدنظر قرار می گیرد، تهیه ساختار و قالب ثابت به منظور یکسان سازی کلیه فعالیت ها در آزمایشگاه های تشخیص طبی بوده و به عبارت دیگر، دستورالعمل ها و راهنماهای گام به گام برای انجام یک فعالیت مشخص، به شیوه استاندارد، میباشد. در این دستورالعمل ها، باید روش انجام آزمایش به تفصیل و مرحله به مرحله شرح داده شود، برای هر یک از آزمایشهایی که در آزمایشگاه انجام میشود، می بایست دستورالعملها مکتوب گردد. مانند دستورالعمل رنگآمیزی رایت، دستورالعمل اندازهگیری هماتوکریت به روش دستی و غیره.

این دستورالعمل ها حداقل باید شامل نکات زیر باشند:

• نمونه مورد نیاز جهت انجام آزمایش و مقدار آن
• معیارهای رد یا قبول نمونه مورد نظر برای آزمایش
• محیط، معرف ها، کیت و سایر مواد مصرفی
• نحوه قدم به قدم انجام آزمایش
• چگونگی کنترل کیفی انجام آزمایش و تفسیر نتایج مربوطه و رفع خطاها

در حوزه هماتولوژی آزمایشگاهی، دستورالعملهای استاندارد انجام آزمایش توسط کمیته های زیر نگاشته و ابلاغ می شوند:

• کمیته بین المللی استانداردسازی در هماتولوژی (ICSH)
• کمیته ملی استانداردسازی آزمایشگاههای تشخیص طبی (NCCLS) که به موسسه استانداردهای آزمایشــگاه و بالین (CLSI) تغییر نام داده است.
• لایحه ارتقاء آزمایشگاه های تشخیص طبی (CLIA)

البته لازم به ذکر است که CLSI و CLIA تمامی حوزههای مرتبط با آزمایشگاه تشخیص طبی را پشتیبانی میکنند و تنها ICSH است که بطور اختصاصی دستورالعملهای حوزه هماتولوژی را ساماندهی میکند.

SOP=Standard Operating Procedure

ICSH =International Council for Standardization in Hematology

NCCLS=National Committe for Clinical Laboratory Standards

CLSI=Clinical and Laboratory Standards Institute

 CLIA=Clinical Laboratory Improvement Amendment